Slaapapneu of het obstructief slaapapneusyndroom (OSAS) is een aandoening waarbij de ademhaling tijdens de slaap herhaaldelijk (min. 5 keer per uur) gedurende korte perioden stopt. Normaal gesproken stroomt de lucht steeds moeiteloos vanuit mond en neus in de longen. Iemand met slaapapneu stopt tijdens de slaap meer dan 10 seconden met ademen, waarna een diepe inademing volgt met zeer luid snurken of woelen.
De normale luchtstroom stopt omdat er tijdens de slaap een belemmering of obstructie is van de luchtwegen. Dat komt omdat in liggende houding de basis van de tong, het slappe gedeelte van het gehemelte, de huig of te grote amandelen de luchtpijp gedeeltelijk of volledig afsluiten. Snurken is typisch voor obstructieve slaapapneu en ontstaat doordat de luchtstroom zich door de vernauwde luchtwegruimte perst.
Er zijn verschillende soorten slaapapneu, maar het obstructief slaapapneusyndroom is de meest voorkomende. Obstructieve slaapapneu komt vaker voor bij oudere mensen en bij mensen met overgewicht. Gewichtsverlies geeft een duidelijke verbetering van de symptomen. Slapen op je rug kan slaapapneu verergeren.
Bij obstructieve slaapapneu is de luchtweg vernauwd, geblokkeerd of slap geworden. We spreken van centrale slaapapneu als de hersenen geen signaal geven aan de ademhalingsspieren om te ademen. Soms is er sprake van een combinatie van beide types apneu. Via een slaaponderzoek, waarbij men verschillende lichaamsfuncties tijdens de slaap meet, kunnen artsen de diagnose stellen.
Slaapapneu komt vaak voor als de bovenste luchtwegen versmald zijn.
Risicofactoren zijn onder andere:
- Kinderen met grote amandelen;
- Grote tong;
- Afwijkingen aan de kaakbeenderen;
- Smal verhemelte;
- Smalle neusgang;
- Obesitas.
Wat zijn de symptomen van slaapapneu?
Slaapapneu veroorzaakt periodes van verminderde zuurstoftoevoer naar de hersenen en andere delen van het lichaam. De slaapkwaliteit is slecht, wat overdag leidt tot klachten en symptomen. Specifieke kenmerken van slaapapneu zijn:
- Zwaar snurken (althans volgens uw bedpartner);
- Ademhalingsstilstand (althans volgens uw bedpartner);
- Wakker schrikken met een verstikkingsgevoel;
- Vermoeid ontwaken en slaperigheid overdag na een normale slaapduur;
- Concentratiestoornissen;
- Vergeetachtigheid;
- Prikkelbaarheid, stemmingswisselingen;
- Ochtendhoofdpijn;
- Droge mond of pijnlijke keel bij het ontwaken;
- Beklemmend gevoel op de borst;
- Nachtzweten;
- Vaak moeten plassen ’s nachts;
- Seksuele problemen zoals libidovermindering en/of erectiele disfunctie;
- Gewrichtspijnen, spierpijnen;
- Energieverlies.
Slaapapneu kan leiden tot een verhoogd risico op werk- en verkeersongevallen, en ook soms tot hoge bloeddruk en hart- en bloedvatziekten.